Dette bør du gjere når du skal kjøpe ein bustad

Å finne den perfekte staden du kan kalle heim, er ei reise full av spenning og draumar. Enten du ser for deg livet på ein urban balkong eller høyre vinden suse gjennom trea på ditt eige landsted, er første steget på vegen mot eit nytt nøkkelknippe at du førebur deg godt. 

I denne artikkelen får du nokre gode råd til bustadjakta, slik at draumen blir til verkelegheit, og den byrjar med at du bør skaffe deg pengane du treng.

Skaff deg finansieringa du treng

Før du startar jakta på draumebustaden, må du ha finansieringa i orden.

Sjekk kva du kan låne med banken din og kva bustadlånet vil koste deg kvar månad – i god tid før du går på visningar og kastar deg inn i budrundene.

Banken vil også gi deg eit finansieringsbevis. Dette beviset er ei garanti frå banken som stadfestar kor mykje du kan låne.

Ikkje gløym eigenkapitalen - pengane du sjølv må stille med når du skal kjøpe ein bustad. Kravet om eigenkapital er 15 prosent ved kjøp av bustad.

Viss du tenkjer at du skal kjøpe ein bustad før du har selt den du bur i, kan mellomfinansiering vere aktuelt. Ei mellomfinansiering er eit kortsiktig lån som gjer at du kan overta den nye bustaden før du har mottatt oppgjeret for salet av den gamle.

Finn den rette bustaden for deg

No byrjar jakta. Start med å pløye gjennom bustadannonser for å finne ein bustad som passar dine kriterium. Vurder plasseringa nøye og les bustadsalgsrapporten og takstrapporten med lupe.

Ta gjerne med deg ein fagperson på visning viss du har høve til det.

Når du går på visningar, sjekkar du ting som:

• Størrelse. Er bustaden stor nok for deg og dine behov?
• Veggar og golv. Finner du teikn på fukt eller mugg?
• Tak og vindauge. Spør kor gamle taket og vindauga er. Sjå etter kondens eller sprekkar.
• Straum og varme. Finn ut kva slags varmesystem huset har, kor gammalt det elektriske anlegget er og kor mykje straum dei pleier å bruke.
• Vatn og avløp. Er røra gamle eller varmtvassberederen av ein eldre type? Sjekk badet og kjøkkenet nøye.
• Hagen. Kor lett er hagen å vedlikehalde? Har den plass til for eksempel ein trampoline?
• Nabolaget. Skaff deg eit inntrykk av støy, trafikk, moglegheiter for parkering og solforhold.

Vinn budrunden

Har du funne draumebustaden, må du vinne budrunden for å faktisk få han. No må du leggje ein god strategi, by smart og få mest mogleg ut av pengane dine.

• Ring meklara etter den siste visninga. Er det mange som er interesserte?
• Finn ut kva tilsvarande bustader i området har gått for. Det kan hjelpe deg med å forstå om prisantydninga er realistisk og kor mykje du eventuelt kan forvente å betale.
• Ha budsjettet klart. Lag eit budsjett med eit tak for kor høg sum du maksimalt kan gi og hald deg til det. Ikkje la kjenslene ta overhand og gi deg før det eventuelt er for seint.
• Forstå reglane for bodgivninga. Det kan vere lett å la seg rive med. Men hugs at alle bod er bindande og at du ikkje har nokon angrefrist.

På desse nettsidene til Norges Eiendomsmeglerforbund finn du standardreglane for gjennomføringene av ein budrunde (ekstern lenkje).

Slik byr du i eit heitt og eit roleg marknad

I eit heitt marknad. Er det få bustadar til sals, mange om beinet, fulle visningar og mange på visningslista, kan du by over prisantydninga med ein gong bodgivninga er i gang. Det kan forhindre at mange potensielle bodgivare blir med i budrunden.

I eit roleg marknad. Er det mange bustadar til sals, få om beinet, få på visning og eit tregt marknad, kan du setje deg på gjerdet og vente litt. Legg gjerne inn eit bod under takst for å lodde stemninga. Når budrunden først er i gang, avventar du situasjonen litt, held dialogen med meklara og kjem med eit bod når det nærmar seg akseptfrist.

Blei bustaden din?

Aksepterte seljaren bodet ditt, er bustaden din. Gratulerer! No vil eigedomsmeklaren kontakte banken din for å stadfeste at finansieringa di er i orden.

Etter det vil meklaren invitere alle partar inn til eit kontraktsmøte der de ordnar det formelle rundt finansieringa og overtakinga. Under møtet vil de også bli einige om ein dato for overtaking og andre praktiske detaljar.

Når kjøpskontrakten er signert, er salet bindande og prosessen med å overføre eigarskapet kan byrje.

Dette gjer du på overtakelsesdagen

Når den store dagen for overtakinga har kome, bør du ha hovudet kaldt. Då er det nemleg viktig at du er godt førebu og ikkje lar draumane ta overhand.

Før du signerer overtakingprotokollen saman med seljaren og les av ting som straum og vatn, bør du sørgje for at du:

• Er nøgd med reingjeringa
• Får alle nøklane du treng – inkludert dei til boden og garasjen
• Faktisk får med deg alt av inventar og lausøyre som de blei einige om skulle følgje med bustaden.
• Ser etter skadar og feil som kan ha skjedd etter du var på visning
• Sjekkar at alt fungerer som det skal; varmekablar, sluk og så vidare
• Får med deg alle nødvendige bruksanvisningar og kvitteringar
• Blir kjent med korleis dei tekniske installasjonane som alarmen, varmepumpa eller sentralstøvsugaren fungerer
• Veit kor hovudstoppekrana er
• Sjekka at brannsløkkingsutstyret er på plass

Og ikkje ver redd for å spørje om det er noko du lurar på

Sjekk også Norges Eiendomsmeglerforbund si oversikt over lausøyre og innbu som skal følgje med bustaden viss ikkje anna er avtalt (ekstern lenkje).

Dette gjer du etter overtakinga

Når nøklane er dine er tida inne for å flytte. Da må du hugse på å:

• Melde ifrå om flytting til Folkeregisteret på skatteetaten.no (ekstern lenkje)
• Melde ifrå om flytting til Posten på Posten.no (ekstern lenkje)
• Bestille straum og nettleige til den nye bustaden din (og avslutte dei gamle abonnementa dine)
• Planleggje flyttinga. Lag ei liste over kva du må gjere (vaske, pakke og så vidare). Sel, gi bort eller kast ting du ikkje ønskjer å ta med deg. Ps. Skal du flytte sjølv, dekkjer Innbu Plussforsikringen vår skadar som oppstår under flytting med eigen bil.

Sist, men ikkje minst må du hugse å forsikre den nye bustaden din.

Ikke gløym forsikringane

Når du har kjøpt deg ein ny bustad, er det viktig at du har alle forsikringane du treng. Kanskje du til og med bør oppgradere både husforsikringa og innbuforsikringa di?

Nederst i denne artikkelen får du ei oversikt over kva som er kjekt å vite om forsikringane våre når du sel bustaden din.

Vi anbefaler også at du kjøper ei bustadkjøparforsikring.

Bustadkjøparforsikring

Ei bustadkjøparforsikring er ei forsikring som kan gi deg som kjøpar ein bustad juridisk hjelp viss du oppdagar skjulte feil og manglar etter at du har overteke bustaden.

Forsikringa kan vere kjekk å ha spesielt viss du er i tvil om bustaden sin tilstand. Men pass på at du les vilkåra nøye før du bestemmer deg for å kjøpe ei slik forsikring.

Høyr med meklarføretaket ditt om dei tilbyr ei bustadkjøparforsikring eller gjer eit grundig søk på internett om du meiner slik forsikring er aktuell.

Er du klar for å selje bustaden din?

Enten du skal selje før du kjøper, eller etterpå, er det mykje du bør gjere og tenkje på.

I denne artikkelen har vi samla 9 smarte og praktiske råd på vegen til eit vellykka bustadsal.